Nếu độc thân, quý vị bị vấn đề. Nếu có gia đình, cũng bị vấn đề. Nhưng độc thân thì đỡ vấn đề hơn một chút, tôi phải nói như vậy, tự do hơn và có lẽ cô đơn hơn. Khi lấy vợ, lấy chồng, quý vị vui hơn nhưng cũng nhiều phiền não hơn. Ở đời này cái gì mình muốn cũng phải trả giá. Và lối sống nào quý vị cũng cần phải sẵn lòng. Cho nên cứ việc chọn cho mình. Không phải lập gia đình là không thể thành Thánh được.
Four-day International Retreat,
Washington, D.C., U.S.A. December 24, 1997
(Originally in English) Videotape No. 604 If you are single, you have a problem. If you are married, you have a problem, too. But being single, there is a little less of a problem, I must say, more freedom, and maybe more lonesomeness. When you are married you have more fun, but more trouble also. You pay for everything that you want to get in this life. And you have to be willing, either way. So make your own choice. It's not that if you are married, you cannot become a Saint.
The Essence of Marriage
Bản Chất Của Hôn Nhân
Sao Paulo, Brazil June 15, 1989, (Originally in Chinese)
There is nothing bad about marriage. It is not good only when some people use it as a means to indulge in physical enjoyment. If a couple can treat each other with respect, bear children to carry on the family name, live in peace and harmony, raise their children, take care of their parents, and serve society, then their marriage is good. It will encourage us and let us live in a stable atmosphere. It will give us a sense of reliability and warmth, as well as courage and an enterprising spirit to work and face the future. This kind of marriage is very good.
Bản Chất Của Hôn Nhân
Sao Paulo, Ba Tây, Ngày 15 tháng 6 năm 1989 - (Nguyên văn tiếng Anh)
Lấy chồng, lấy vợ không có gì là xấu. Nó chỉ không tốt khi con người dùng đó làm một phương tiện để đắm chìm trong thú vui thể xác. Nếu đôi chồng vợ cư xử với nhau một cách kính trọng, sinh con cái để nối dòng nối dõi, sống trong hòa thuận, nuôi con khôn lớn, chăm sóc cho cha mẹ, và phục vụ cộng đồng xã hội, thì hôn nhân đó là tốt. Nó sẽ khuyến khích chúng ta, cho chúng ta sống trong bầu không khí vững vàng, ổn định. Nó sẽ cho chúng ta một cảm giác tin cậy, ấm cúng, cũng như lòng can đảm và một tinh thần bạo dạn để làm việc, trực diện tương lai. Loại hôn nhân như vậy rất tốt.
Fulfill Your Obligations as a Marriage Partner
Làm Tròn Bổn Phận của Một Người Hôn Phối
Hsihu, Formosa, January 21, 1996
(Originally in Chinese) Videotape No. 523
Even though I teach you things about cosmetic skills and virtues to remind you that you should do your best to maintain yourself and express your esthetic aspects, this cannot guarantee that your marriage will definitely be happy and satisfactory. It is because karma may sometimes create situations that are different from our expectations. Therefore, if we have already done our best, yet our marriage is still unsuccessful, we should thank God for liberating us. There is nothing to complain about.
If we have not fulfilled our obligations in a marriage, in a case when it has failed, we will feel uneasy at heart. We will think that perhaps it is our fault, perhaps we have not done well enough, our cooking was lousy, or we didn't beautify ourselves to please the eyes of our husband. That is why we ought to do everything as well as possible. However, that doesn't mean that after we have done everything well, our husband definitely will not leave us. No one can guarantee this kind of thing.
In the same sense, if a husband is all-perfect and also very gentle, it doesn't mean that his wife definitely will not leave him. The causation and karmic hindrance in this world are really hard to determine. Therefore, doing our best to fulfill our responsibilities and obligations lets us have peace of mind. In case something really happens, our conscience will not feel uneasy. We can face our conscience candidly, because we know that we have fulfilled our duties, and have done everything that we should do well.
Therefore, it doesn't mean that after I have taught you cosmetic skills and virtues, your marriage is guaranteed to be a satisfying one. No one can guarantee this kind of thing. Most of the things in this world are ephemeral. Therefore, in doing anything, we just do our best to fulfill our obligations, just like when protecting our marriage. Then, whatever happens, we know that it is arranged by God, by destiny. We no longer need to expect anything, blame anyone, feel uneasy or sad, or be attached to anything. Besides, when we have done everything well, even if our marriage has failed, we will still have become a contented person. This is the most important thing.
Làm Tròn Bổn Phận của Một Người Hôn Phối
Tây Hồ, Formosa - Ngày 21 tháng 1 năm 1996 (Nguyên văn tiếng Trung Hoa) Băng hình số 523
Mặc dầu tôi dạy quý vị về trang điểm, đức hạnh để nhắc nhở quý vị phải cố gắng hết sức duy trì chính mình và bày tỏ những khía cạnh thẩm mỹ của mình, nhưng điều đó không thể bảo đảm rằng hôn nhân quý vị chắc chắn sẽ hạnh phúc và tốt đẹp. Bởi vì nhiều khi nghiệp chướng gây ra những hoàn cảnh khác hẳn những gì mình mong muốn. Thành thử, nếu chúng ta đã làm hết sức mình rồi mà hôn nhân vẫn không thành công thì chúng ta cũng nên cám ơn Thượng Ðế giải thoát chúng ta. Không có gì phải than trách.
Nếu chúng ta không làm tròn bổn phận trong hôn nhân và nếu hôn nhân thất bại thì tâm chúng ta sẽ không yên ổn. Chúng ta nghĩ có lẽ đó là lỗi tại mình, có lẽ chúng ta làm việc không giỏi, nấu nướng tệ hại, hoặc không làm mình đẹp cho vừa mắt ông chồng. Do đó chúng ta phải làm tất cả mọi chuyện càng giỏi càng tốt. Tuy nhiên, như vậy không có nghĩa là sau khi làm mọi chuyện một cách tốt đẹp, ông chồng chắc chắn sẽ không bỏ chúng ta. Không ai có thể bảo đảm chuyện này.
Cũng giống như vậy, nếu người chồng thật là hoàn toàn và cũng rất hiền, không có nghĩa là chắc chắn người vợ sẽ không bỏ ông ta. Nguyên nhân và nghiệp chướng ở thế giới này thật khó mà lường được. Thành thử, làm hết sức cho tròn nhiệm vụ, bổn phận của mình, tâm hồn chúng ta sẽ yên ổn. Lỡ có chuyện gì thật sự xảy ra thì lương tâm mình sẽ không ray rứt. Chúng ta có thể thẳng thắn trực diện với lương tâm vì biết rằng mình đã hoàn tất nhiệm vụ và đã làm tất cả những gì mình cần phải làm.
Cho nên, sau khi tôi dạy quý vị cách trang điểm và đức hạnh, không có nghĩa là hôn nhân quý vị bảo đảm thành công. Không ai bảo đảm được chuyện này. Hầu hết những gì ở đời đều vô thường. Thành thử, làm việc gì chúng ta cũng chỉ làm hết sức mình cho tròn nhiệm vụ, giống như bảo vệ hôn nhân. Rồi nếu có chuyện gì xảy ra thì chúng ta biết rằng đó là một sự an bày của Thượng Ðế, của số mệnh. Chúng ta không cần kỳ vọng điều chi, không trách móc ai, không cảm thấy bất ổn, buồn bã hoặc lưu luyến một cái gì cả. Hơn nữa, sau khi làm đầy đủ mọi việc, dù hôn nhân đổ vỡ, chúng ta vẫn trở thành một con người tự tại. Ðó là quan trọng nhất.
Try Your Best to Keep up Your Marriage
Cố Gắng Hết Lòng Ðể Gìn Giữ Hôn Nhân
University of California, Irvine, CA, U.S.A. June 2, 1998 (Originally In English) Videotape No. 623
Q: What do You think of divorce?
M: It's bad; divorce is the last solution of a loving relationship. And it should not happen at all. But it's very difficult to work things out with each other, since men and women are very different. Men are cooler, more straightforward, simple, and women are more sentimental, more romantic. So the warlike and the beauty don't often mix well, but there are many ways to reconcile with each other. There is marriage counseling, and there are books about it. And there is, of course, meditation, which will reconcile a lot of differences. You'll see that both of you will change and get more loving, more understanding and less demanding. And that is if you both are at an almost similar level; otherwise you still have conflicts. But you will still love each other. You will not resort to divorce as much as the other people who do not practice inner peace. They will do it more.
I would not have divorced my husband if I had been enlightened at that time. I tell you, he was the best man, and he still is. But he's someone else's best man now. After enlightenment, you will learn to appreciate your partner more. A lot of a family's conflicts are erased after initiation, if husband and wife meditate together. It really helps because you realize you are both God. The love in you will spring forth, will magnify to cover all the differences between the man and the woman. You'll learn to love each other, and respect each other as God, even. Apart from the physical love, there is another, holy love that will bind you to each other, make you more loving, more responsible and more sensitive to each other's feelings and needs.
Cố Gắng Hết Lòng Ðể Gìn Giữ Hôn Nhân
viện đại học, Irvine, CA, Hoa Kỳ
Ngày 2 tháng 6 năm 1998 - (Nguyên văn tiếng Anh) Băng thâu hình số 623
V: Sư Phụ nghĩ sao về ly dị?
SP: Rất tệ hại. Ly dị là giải pháp cuối trong một mối tình, và nó không nên xảy ra. Nhưng giải quyết vấn đề giữa hai người rất khó. Bởi vì đàn ông, đàn bà khác nhau rất nhiều. Ðàn ông bình tĩnh hơn, thẳng thắn, giản dị hơn, còn đàn bà tình cảm hơn, lãng mạn hơn. Cho nên chiến sĩ và người đẹp thường thường không dễ trà trộn với nhau. Nhưng có nhiều cách để hòa giải đôi bên. Có dịch vụ cố vấn về hôn nhân, có sách vở viết về vấn đề này. Và dĩ nhiên cũng có tọa thiền, nó sẽ giúp dàn xếp rất nhiều khác biệt. Quý vị sẽ thấy cả hai thay đổi, biết yêu thương hơn, thông cảm nhau hơn và đòi hỏi bớt đi. Ðó là nếu hai bên ở đẳng cấp gần ngang nhau; nếu không quý vị vẫn đụng độ như thường. Nhưng vẫn thương nhau. Quý vị sẽ không đi đến con đường ly dị nhiều như những người không tu tâm. Họ sẽ ly dị nhiều hơn.
Ðáng lẽ tôi cũng không ly dị chồng nếu hồi đó tôi khai ngộ. Nói quý vị hay, ông là người đàn ông tốt nhất, và bây giờ vẫn như vậy. Nhưng bây giờ ông là người đàn ông tốt nhất của bà khác rồi. Sau khi khai ngộ, quý vị sẽ thấy quý người bạn đời của mình hơn. Rất nhiều gây gỗ trong gia đình không còn nữa sau khi Tâm Ấn, nếu vợ và chồng cùng thiền với nhau. Nó rất có lợi bởi vì quý vị sẽ nhận thức được rằng cả hai là Thượng Ðế. Tình thương bên trong quý vị sẽ trổ hoa, sẽ phóng đại che phủ mọi sự khác biệt giữa người đàn ông và đàn bà. Quý vị sẽ tập thương yêu nhau, kính trọng nhau thậm chí như Thượng Ðế. Ngoài tình yêu về vật chất còn có một tình yêu thánh thiện gắn bó quý vị với nhau, khiến quý vị nhiều tình thương hơn, có tinh thần trách nhiệm và mẫn cảm hơn đối với nhu cầu, tình cảm của nhau.
The Way to Reconcile Martial Conflicts
Cách Hòa Giải Những Xung Đột Vợ Chồng
Malaysia, February 25, 1992
(Originally in English) Videotape No. 219
Some people are wise from having experienced difficult marriages in the past. So they avoid marriage now, and maybe become monks because of that. They probably have had enough experience in marriage, and don't need any more experience in such study or experimentation. So they do not marry in this lifetime. They feel satisfied alone.
But if you are already married, try to stick with one partner. It doesn't matter how hard it is. For example, I heard that Tolstoy had a very difficult wife. And one day when he was talking to his friend, his wife was showing him up terribly. She was degrading him and making him feel humiliated in front of his friend.
So his friend said, "You are bigger than she is. She's only a small thing. Why don't you just show that devil what force you have and be done with it! How can you put up with all this?" Tolstoy said, "Shhh! Don't talk too loud. I tried that before, in the last life. That's why I have 'double income' now! I'd better not do it again, otherwise I will have triple income in the next life." He said, "I have to put up with it. Because if I do that again, I'll never get out." He knew it would be triple income and more, all the time. Therefore he tried to put up with it.
If you have a so-called terrible partner and you feel you need her after all, then it is your last life connection with each other. You have to pay for it. So try to bear it and do whatever you can, with all your might, to satisfy that person in order to pay the debt quickly. The best way to get rid of the enemy is make him your friend. The best way to get rid of a terrible wife is to please her, or a terrible husband is to please him, to submit to all his demands. And then he will become your friend.
Cách Hòa Giải Những Xung Đột Vợ Chồng
Mã Lai á - Ngày 25 tháng 2 năm 1992
(Nguyên văn tiếng Anh) Băng thâu hình số 219
Có những người khôn ngoan sau khi gặp phải những lần hôn nhân khó khăn trong quá khứ, nên bây giờ họ không muốn lập gia đình và có lẽ họ xuất gia vì lý do đó. Có thể họ đã kinh nghiệm đủ rồi trong cuộc sống hôn nhân và không còn cần thể nghiệm thêm những bài học, những thí nghiệm như vậy. Cho nên kiếp này họ không lấy chồng, lấy vợ, cảm thấy mãn ý sống một mình.
Nhưng nếu quý vị đã có chồng có vợ rồi thì hãy cố gắng giữ người bạn đời, dù có khó khăn thế nào đi nữa. Thí dụ tôi nghe nói Tolstoy có một bà vợ khó vô cùng. Một hôm ông đang nói chuyện với bạn thì bà vợ nói lột trần ông thậm tệ, làm hạ phẩm giá ông, làm ông nhục nhã, ê mặt trước mặt bạn bè.
Thấy vậy người bạn nói: "Anh to lớn hơn bà. Bà chỉ là một thứ nhỏ con. Sao không cho bà quỷ đó thấy sức mạnh của anh như thế nào, thế là xong xuôi tất cả! Sao anh chịu nổi như vầy chứ?" Tolstoy đáp: "Suỵt! Ðừng nói lớn. Tôi đã thử làm vậy hồi xưa rồi, trong kiếp trước. Bởi vậy bây giờ mới bị "gấp đôi tiền lời"! Tôi không nên làm vậy nữa, nếu không kiếp sau sẽ bị gấp ba." Ông tiếp: "Tôi phải chịu thôi. Bởi vì nếu làm vậy nữa tôi sẽ không bao giờ thoát khỏi." Ông ta biết sẽ bị gấp ba tiền lời, luôn luôn biết. Thành thử ông phải kiên gan chịu.
Nếu quý vị có một người bạn đời kêu bằng khủng khiếp và quý vị cảm thấy rốt cục mình cũng phải cần người ấy, thì đó là mối dây đời cuối cùng của nhau. Quý vị phải trả. Thành ra, hãy rán chịu đựng và làm những gì mình có thể làm được, với tất cả sức mạnh để cho mãn ý người kia ngõ hầu trả nợ cho nhanh. Cách hay nhất để thoát khỏi kẻ thù là làm họ trở thành bạn của mình. Cách hay nhất để tống khứ bà vợ khủng khiếp là chiều lòng bà, hoặc ông chồng khủng khiếp là chiều ý ông, phục tòng mọi ý muốn, mọi yêu cầu của ông. Rồi ông ta sẽ trở thành người bạn.
Dealing with Affairs of the Heart
Vấn Ðề Ngoại Tình
Singapore,
March 9, 1993 (Originally in English) Videotape No. 328
Q: Dear Master, how does a man cope when he's been married unhappily but then falls in love with another married lady?
M: You have to look to your own marriage and see whether it is absolutely not salvageable, amendable or improvable. Or whether you are seeking love in another relationship just as an excuse for your own pleasure. Because it's already troublesome enough to have one marriage. So it is better if we can take care of our marriage relationship. I know it's difficult; everything is difficult in this world. But that doesn't mean it's impossible.
Talk to your wife about where the problem lies. But don't talk to her about your affair, please. If you talk about that, there may be no more solution. It's alright; if you think it was a mistake, you may try to cut it down or forsake it. But talk to your wife about how to improve your relationship: where she is failing, or where you are failing, and where you need her attention or improvement, or where she needs you.
Talk to each other. Buy new presents for her; buy a beautiful dress for her. Adorn her with beautiful things; make her your beauty. Make her the beauty of your life, instead of spending time and energy on somebody else's woman. Because you don't possess her anyhow. It's better to take care of what you have, and not waste time and energy on other people's possessions. It doesn't matter how much you like the neighbor's car, you don't go and spray gold on it. Spray it on your own car! Take care of your car, because you drive the car and you need it every day. The car is necessary for you. The neighbor's car you can admire quietly, but don't spray gold on it. Don't look after it too much and neglect your car. One day maybe the driver of the neighboring car will drive that car away, and suddenly you will have to go without anything. Your car is in the garage, broken down, uncared for, and now you are in trouble.
So work for your marriage, if you think it's worthwhile. And then also, at the same time, respect other people's marriages. It hurts to forsake the things you love. But think of the other man. If you were in his position, would you feel happy? Would you not prefer your wife to be faithful and devoted to you? So make your wife a good wife, and make yourself a good husband. And make the neighbor's wife also become a good wife to her husband. That would be the best solution, if you don't find a better one.
Thank you for trusting me with your personal family problem. But this is also very important. If your heart is not peaceful, no matter how many wives you have, your business and everything will go wrong. It's better to be satisfied with what you have, and take care of it and beautify it. Make it more beautiful and more suitable for your taste. Just like you cultivate your garden and plant your roses, make what you have more beautiful for yourself.
Tân Gia Ba, Ngày 9 tháng 3 năm 1993
(Nguyên văn tiếng Anh) Băng thâu hình số 328
V: Kính thưa Sư Phụ, người đàn ông phải làm sao khi gia đình họ không hạnh phúc và thương một người đàn bà khác đã có chồng?
SP: Quý vị phải nhìn vào hôn nhân của mình, xem có phải thật sự không thể nào cứu vãn được hay không, không thể nào sửa chữa, cải biến được hay không; hay quý vị tìm kiếm tình yêu với một người khác chỉ vì khoái lạc riêng mình. Bởi vì một hôn nhân cũng đủ phiền toái lắm rồi, thành thử tốt hơn là chúng ta nên lo cho chuyện tình cảm trong hôn nhân của mình thôi. Tôi biết làm vậy rất khó; ở đời này cái gì cũng khó, nhưng không có nghĩa là không làm được.
Hãy nói chuyện với vợ vấn đề ở chỗ nào. Nhưng đừng cho bà biết chuyện tình của anh, làm ơn làm phước. Nói ra thì chắc là không còn cách nào cứu vãn. Không sao; nếu quý vị nghĩ đó là một lỗi lầm thì rán bớt lại hoặc bỏ hẳn. Nhưng phải nói chuyện với vợ làm sao cải biến tình cảm giữa hai người: bà ta thiếu sót ở điểm nào, quý vị sai ở đâu, quý vị cần bả để ý tới chuyện gì hoặc cải tiến chỗ nào, hoặc bà cần quý vị cái gì.
Nói chuyện với nhau. Mua quà cho vợ; mua quần áo đẹp cho vợ. Trang điểm cho bà bằng những món đồ đẹp; làm bà thành người đẹp của quý vị; làm bà thành người đẹp của cuộc đời quý vị, thay vì dành thời giờ sức lực vào một người đàn bà của kẻ khác. Bởi vì dầu sao đi nữa người đó cũng không thuộc về quý vị. Chăm sóc những gì mình có thì tốt hơn, đừng uổng phí thời giờ năng lực vào tài sản của người khác. Không cần biết quý vị thích xe hàng xóm nhiều như thế nào, quý vị cũng không đi tới xịt vàng lên mình nó. Hãy xịt vàng lên xe của mình! Chăm sóc cho xe mình bởi vì quý vị lái xe đó và cần nó mỗi ngày. Chiếc xe đó là cần thiết cho quý vị. Xe hàng xóm thì mình có thể ngưỡng mộ âm thầm nhưng đừng xịt vàng lên đó. Ðừng săn sóc nó nhiều quá rồi bỏ bê xe mình. Một ngày nào đó có thể người tài xế xe hàng xóm kia lái xe đi, rồi thình lình quý vị phải đi mà không có xe nào cả. Xe quý vị nằm trong nhà xe, hư hỏng, không có người coi sóc, lúc bấy giờ mới khổ.
Thành ra phải làm việc cho hôn nhân của mình nếu quý vị nghĩ rằng nó đáng. Cùng lúc đó, phải tôn trọng hôn nhân của người khác. Bỏ cái mình yêu là một chuyện đau lòng, nhưng hãy nghĩ tới người đàn ông kia. Nếu ở trong địa vị của người đó, quý vị có thấy vui không? Quý vị có muốn vợ mình chung thủy, thương yêu mình hay không? Cho nên phải làm vợ mình thành một người vợ tốt, và làm quý vị thành một người chồng tốt. Và làm vợ hàng xóm cũng trở thành một người vợ tốt đối với chồng của họ. Ðó là giải pháp hay nhất, nếu quý vị không tìm ra được giải pháp nào hay hơn nữa.
Cám ơn quý vị đã tin tưởng nơi tôi về vấn đề riêng tư trong gia đình quý vị. Nhưng chuyện này cũng quan trọng lắm. Nếu trong lòng không yên ổn thì dù quý vị có mấy bà vợ đi nữa, công việc và mọi chuyện sẽ sai chạy. Tốt hơn là vui lòng với những gì mình có, săn sóc cho nó và làm đẹp cho nó. Làm nó đẹp hơn, thích hợp hơn theo ý muốn quý vị. Cũng giống như vun bón vườn nhà, rồi trồng bông hồng, làm cái mình có đẹp thêm cho mình.
Marriage and Spirituality
Hôn Nhân và Tu Hành
Seven-day Retreat in Hsihu, Miaoli, Formosa
May 5-12, 1991 (Originally in Chinese) Videotape No.165
When I talk to you about marriage and love, please do not think that I am going beyond my responsibility. No! I do it because you cannot go into Samadhi in your meditation if you do not have a happy marriage or good relations with your spouse. You feel inner anguish and emotional turmoil. Your mind is filled with all those things. You cannot even recite the Holy Names, not to mention entering Samadhi! At that time your partner is more important than the Master. But I do not blame you because such things are unavoidable. At that moment, you do not even want to go into Nirvana. Even if you do, you cannot because you are unhappy. I have gone through all this before, so I can be your teacher now. Such situations are difficult to avoid and control.
Of course, when we progress spiritually, we know how to deal with our loving marital relationships. However, there are some fellow practitioners who feel emotionally depressed and miserable inside. Therefore, I have to talk to you about worldly affairs because they are related to spiritual practice. When you are happy, you are in Nirvana. No matter who comes to you, you feel happy, and you can love anyone or forgive anyone or give anything to anyone. But when you are not happy, you don't want to do anything or take any responsibility. You can't, even if you want to, because you don't have the inspiration to do so. At that time, you are tired of everything and want to forget the whole world. That's why there is a saying that goes, "The Dharma exists in worldly affairs." Am I right? (Audience: Yes.) That's it. You have all experienced it.
Therefore, I often say that if you want to proceed smoothly along the spiritual path, you have to protect your emotions and your marriage. Those of you who are still single should protect your relationships with your loved ones as well, if you truly love each other. It will be too late if you try to make amends once you break up. Beautiful times do not last forever. You don't always meet someone you really love and want to share your life with. So take care once you find him or her.
Don't think that it is a trivial or worldly affair. No! No! People often feel lonely without a companion. Some can bear it, but most can't. So take care to protect it if you still need it.
Even small pearls are protected and cherished as treasures, let alone love! It could be very helpful to you. Though you should not be attached to it, you cannot ignore it, either. A car may not be a person like you are, or a part of you, but you still need it to come to Hsihu. It would be too inconvenient and time-consuming to come on foot. You can't say, "I come to Hsihu to practice spiritually and get enlightenment. Why do I need a car? It is only a physical vehicle. Just abandon it by the roadside!" You can't do that. It takes you much less time and brings you to me more quickly. You can save much time for meditation. Of course, you can come on foot, but it would take you several months, and I would have probably left by the time you arrived.
Hôn Nhân và Tu Hành
Thiền Thất Tây Hồ, Formosa - Ngày 5-12 tháng 5 năm 1991 (Nguyên văn tiếng Trung Hoa) Băng thâu hình số 165
Khi tôi nói chuyện với quý vị về tình yêu và hôn nhân, xin chớ nghĩ rằng tôi đi quá phạm vi trách nhiệm. Không đâu! Tôi làm vậy là vì trong lúc thiền, quý vị không nhập định nổi nếu hôn nhân hoặc tình cảm giữa vợ chồng quý vị không hạnh phúc. Quý vị cảm thấy lòng dạ đau khổ, tâm hồn xáo trộn. Ðầu óc quý vị đầy những chuyện đó. Ngay cả Hồng Danh cũng không niệm nổi, huống chi nói tới việc nhập định! Lúc đó bạn đời của quý vị quan trọng hơn Sư Phụ. Nhưng tôi không trách quý vị bởi những chuyện đó không tránh được. Lúc đó thậm chí quý vị cũng không thèm nhập Niết Bàn. Dù muốn cũng không làm nổi bởi vì quý vị không vui. Tôi đã trải qua những chuyện như vậy cho nên bây giờ tôi có thể làm thầy quý vị. Những trường hợp đó rất khó tránh, rất khó kiềm chế.
Ðương nhiên, khi tu hành tiến bộ thì chúng ta biết cách đối xử trong đời sống vợ chồng. Tuy nhiên, có những đồng tu trong lòng khổ đau, buồn bã. Thành thử tôi cần phải nói chuyện đời cho quý vị nghe bởi vì nó có liên quan tới sự tu hành. Khi hạnh phúc, quý vị lên Niết Bàn. Người nào đến, quý vị cũng thấy vui, có thể thương bất cứ ai hoặc tha thứ bất cứ ai, hoặc cho bất kỳ ai bất cứ cái gì. Nhưng khi không hạnh phúc, quý vị không muốn làm gì cả hoặc không muốn nhận lãnh trách nhiệm nào. Dù có muốn cũng không làm nổi, bởi vì quý vị không có hứng khởi để làm việc ấy. Lúc đó quý vị chán tất cả mọi thứ, chỉ muốn quên cả thế giới. Thành thử mới có câu nói rằng: "Chuyện đạo ở trong chuyện đời." Có đúng không? (Khán giả: Dạ) Vậy đó. Tất cả quý vị đều đã trải qua như vậy.
Thành ra tôi thường nói rằng nếu muốn tiến bộ êm xuôi trên con đường tu học, quý vị phải bảo trọng tình cảm và hôn nhân của mình. Những quý vị nào hãy còn độc thân cũng phải nên bảo trọng tình cảm giữa mình với những người thân yêu, nếu thật tình thương nhau. Một khi đổ vỡ rồi, nếu cố hàn gắn thì quá trễ. Thời hạnh phúc không kéo dài mãi mãi. Không phải lúc nào cũng gặp được người mình thật tình thương yêu và muốn sống chung. Cho nên một khi tìm được người đó thì phải lo chăm sóc.
Ðừng nghĩ nó là việc nhỏ nhặt hay chuyện đời. Không đâu! Con người thường cảm thấy cô đơn khi không có bạn đồng hành. Có người chịu được, có người không. Thành thử phải lo săn sóc nó nếu quý vị còn cần.
Thậm chí viên ngọc nhỏ còn được thương yêu, bảo bọc như kho tàng, huống chi là tình yêu! Nó có thể rất có lợi cho quý vị. Mặc dầu quý vị không nên bám víu vào đó, nhưng cũng không thể bỏ bê nó được. Một chiếc xe có thể không phải là một người như quý vị, hay một phần của quý vị, nhưng quý vị vẫn cần nó để đến Tây Hồ. Nếu đi bộ thì quá ư bất tiện, mất thời gian. Quý vị không thể nói rằng: "Ta tới Tây Hồ để tu tâm và khai ngộ. Sao phải cần xe? Nó chỉ là phương tiện vật chất. Bỏ nó lại vỉa đường cho rồi!" Không thể làm vậy được. Nó giúp quý vị đỡ tốn rất nhiều thời giờ và đem quý vị tới chỗ tôi lẹ hơn. Quý vị để dành được rất nhiều thời giờ để tọa thiền. Dĩ nhiên quý vị cũng có thể đi bộ, nhưng phải mất mấy tháng trời, khi tới nơi thì có lẽ tôi đã đi rồi.
Cultivate a Happy Marriage
Vun Trồng Hạnh Phúc Hôn Nhân
Phnom Penh, Cambodia, July 23, 1996
(Originally in English) Videotape No. 563
Normally, people say that the neighbor's wife always looks better. But I don't think so. Reports say that 90% of men would like to marry the same woman again, if they could. So don't fool around, feel sorry and become one of the 90%. That's why from the old times until now all the Masters recommended faithfulness and loyalty to one partner. Because they know you will feel sorry, anyhow.
It takes a long time to get on well with one person, a stranger. Whether it's a woman or man you love, he or she is a stranger to you. You have never known them before. Even if you knew them as a schoolmate or something like that, there's still something inside that you don't know about until you actually live together.
Because when you are dating, like boyfriend, girlfriend or fianc? you share the same joys but you don't worry about the same problems. You part, you go home, and each worries about his own problems and takes care of his own responsibilities. You share only the joys when you're together. So things are different, rosier. And even if you quarrel a little bit, because of the distance and the need or the habit to be together, you get back together again and forgive quickly. But once you are living together, you have to share the same responsibilities and the same anxieties; then things go differently. It takes a long time to mature this loving relationship, to learn each other's habits and the deepest aspects of the other person's inside being.
This comes out with time. You get used to their shortcomings and "long-comings" and "late-comings" or "early-comings" home, and things like that. But it takes a long time to get used to it. And once you've created a good relationship with each other and have mastered the differences and matched it all up already, then it becomes like your own creation. Your relationship is your creation, so you feel good. Just like you have built a house for yourself. Even if it's not as good as the neighbor's house, or it looks different or some people don't like it that much, it's your house. And when you create it with your own hands, you love it. You feel that you are part of it. So that's why when you divorce a long-time wife or husband, you will feel miserable. And if you have to begin anew with another person, it takes another ten years, at least.
Well, I am still trying hard with all my "wives and husbands" here in the Center. I still don't know them yet. I am surprised all the time; they always give me big surprises. I can never tell if I know them all inside-out already. I know some parts of them but I don't know them all - their personalities, not the inner God quality. Also, I have attendants but sometimes when I change one, even if it's the worst one, I feel very bad. I have to teach them all over again and it's very, very tiring. And no matter how bad the last attendant was, she had some good points, too. I had become used to getting along with her bad and good points already; I knew how to deal with the bad ones and accept the good ones. And now the new shortcomings and bad habits are coming, and I have to deal with all brand new ones again. It's exciting but exhausting, too.
It's similar with wife and husband. Because when they first come together, they vow to stick together and sincerely want to build a nest together. They will put all their heart and mind into building the relationship and the home. They're very sincere. And so now, they become like a part of each other. Really, that's why we call them 'partner' or 'the other half' or 'the better half.' So after they part, it's like they're halves; they're halved into fifty percent. And generally they feel something is missing. To build a house with another partner would not be the same; to build another relationship would not be the same.
Every human being has good points and bad points; there will be something missing in each and every being you encounter. So sometimes you daydream that the next person is better, or the other half or the neighbor's wife is better, but it's not necessarily so. Research has shown that most men would like to re-marry the same woman, which just proves that the religions, the Bible and the commandments were right all along. Because everyone is God anyhow; whether it's this female God or that female God, it's still God. So we might just as well get used to one God. Each one just has different attributes to make them a little different. So lately if your relationship has gone sour, or if something is not good in the family, you must think again whether you really want to get rid of this woman or this man, or if you have made a mistake, and what would happen if she were really gone. So if you are really not sure, then just leave home for a few days, go on retreat or something like that.
People say the more you resemble your partner, the better the relationship. That means you like each other so much that you unconsciously absorb each other's qualities and become like one. Even your expression changes. It's just like dogs and cats and their owners, who look exactly like their dogs and cats. Because they love their dogs and cats so much, they imitate their expressions. For example, they kind of pull their nose to make it longer, like an elephant's, if they love an elephant. (Laughter) I have seen many people who love pets that look exactly like their pets. You know it; you've seen them, too. When people walk in the park with their pet behind them, you just can't tell who belongs to whom! They both look so much the same. And they both get along well, the dog and the owner.
It's similar in human relationships: The more you look alike, the more that means you get on well in the relationship. First, because you like each other, you look more alike; because the expression and the thinking are the same, and so your outer appearance changes. And that's why people, after they practice the Quan Yin Method, look more beautiful. It's natural. You want to become God, and God is beautiful. And you are moving toward a more God-like, more angel-like quality. That's why, when people look at you, they just feel you are beautiful, even if you're lame, if you're an amputee or you're bald, or you walk like a hunchback. Because the inner God quality shines; it's shining and shining and makes everyone feel very good. Because you look like God now. And God loves God; like attracts like.
So if a couple looks very much alike, they will love each other more and more every day. Because let's face it: We love ourselves the best. Is that not so? We take hours to look in the mirror and comb our few left-over hairs, and take care of a few strands of beard and things like that. We love ourselves, and that is correct. Problems only arise when we hate ourselves. That's the most sinful thing we can do. We are God. If we cannot love ourselves, no one else can. And if we don't love ourselves, it means we don't love God. If we cannot love ourselves, we cannot love anyone else. It doesn't matter who tells you to love others before yourself, love thy neighbor and things like that. Love yourself first and then thy neighbor will be the same.
If you don't love yourself, you cannot love others in the same way. You don't know what love is. Only if you love yourself can you take good care of yourself. Then you know what the other likes, too - what it feels like when you really love yourself and take care of yourself, what is comfortable for you. Then you know how to offer the same to the next person, because you know what makes him or her comfortable. Everyone likes me, because I know how to take care of myself. I know what's good for me. And I love myself, as you can see. So when I take care of someone, he is smitten. Or she is smothered, and swoons out. I know just exactly what she likes because I know exactly what I like.
You see that whatever I wear you like, no? Because I know what to wear to make myself look good. I love myself. It's not that I spoil myself; I look good in anything, and it's not because they're expensive and not because my clothes don't look like yours. It's just that I know what suits me. I look good in almost anything because I just choose the one that suits me. It's not that I buy expensive things. I wear expensive things, too, but that doesn't mean expensive things make me look good. Anything makes me look good. And I look good in almost anything because I buy the colors that I like. I just have the feeling that it would be good for me. That's why it looks good. I love to make myself look good. If I spend the same money, why do I have to buy something that makes me look ugly? I have to take the same trouble - washing and ironing and taking time to wear and all the same trouble, then why should I pay money to make myself look worse? That's the principle.
So if I know how to look good and how to take care of myself, and if I happen to take care of someone else, if necessary, then that person must feel good. There is no choice but to feel good. I do not overdo it. Everything I do is just exact and quick. And it looks good and perfect and it feels good. Because I know how I like people to treat me. I don't like nonsense or taking a lot of time, overdoing things and smothering people. Just go right to the point.
So if you really can take care of yourself and love yourself, there is no one that you cannot take care of, and no one who does not feel comfortable around you, even if you don't take care of them. Because they feel you are just the kind of person they would like to be, very easy and exact and simple and never going wrong.
So love yourself; take care of yourself. But don't take a lot of time. Someone told me, "You always look happy and satisfied with yourself." I said, "Yes, I look good, and I feel good. I am good!" I just feel confident. Maybe I don't look like the best woman in the world, but I look good. So make yourself feel good. Pamper yourself sometimes, even if you are busy. And take time sometimes for yourself. Because you are the most worthy person on this planet. Everyone is. You have only your own worth to take care of; other people are worthy but that's theirs. So your worth is the most valuable. Take care of yourself because you are God. Be good, feel good and be noble. And go toward the goal of what you want to be.
Vun Trồng Hạnh Phúc Hôn Nhân
Nam Vang, Cam Bốt, Ngày 23 tháng 7 năm 1996 (Nguyên văn tiếng Anh) - Băng thâu hình số 563
Thường thường người ta hay nói rằng vợ ông hàng xóm luôn luôn đẹp hơn. Nhưng tôi không nghĩ như vậy. Tin tức nói rằng 90% đàn ông sẽ cưới lại cùng người đàn bà đó, nếu có thể được. Thành thử đừng dại dột rồi tiếc rẻ, trở thành một trong 90% đó. Bởi vậy từ xưa tới nay tất cả Minh Sư đều dạy chung thủy, trung thành với một người. Bởi vì họ biết thế nào quý vị cũng tiếc.
Phải mất rất lâu mới sống hòa thuận được với một người, một người lạ. Dù đó là người đàn bà hay đàn ông mà quý vị thương yêu, họ vẫn là một người lạ đối với quý vị. Trước kia quý vị không bao giờ biết người đó. Dù biết thời học sinh, nhưng vẫn có một cái gì bên trong mà quý vị không biết, tới khi thật sự sống với nhau mới biết.
Bởi vì khi còn tìm hiểu nhau, làm bạn trai, bạn gái, hay làm người tình sắp cưới, quý vị cùng chia sẻ với nhau một niềm vui, nhưng không lo lắng cùng một vấn đề. Quý vị chia tay ra về, rồi người nào lo vấn đề người đó, lo trách nhiệm của riêng mình. Khi bên nhau thì chỉ san sẻ niềm vui. Sự việc khác hẳn, lạc quan hơn, yêu đời hơn. Dù có cãi nhau một chút nhưng vì xa cách, cần nhau, hay thói quen muốn gần nhau, nên quý vị hoà lại với nhau và tha thứ cho nhau rất lẹ. Nhưng một khi sống chung với nhau, quý vị phải chia sớt cùng những trách nhiệm, cùng mối lo âu; lúc đó chuyện trở thành khác. Phải mất một thời gian lâu mới trưởng dưỡng được tình yêu giữa hai người, mới biết được thói quen của đối tượng và những khía cạnh thầm kín nhất trong lòng họ.
Ðiều này theo thời gian mới lộ ra. Quý vị trở thành quen với những khuyết điểm, đặc điểm, trễ hay sớm về nhà của người kia. Nhưng phải một thời gian dài mới quen. Một khi mối quan hệ giữa hai người được thiết lập một cách tốt đẹp và quý vị khắc phục được sự khác nhau và đã hòa hợp với tất cả rồi, lúc bấy giờ nó trở thành một sáng tạo của chính mình. Mối duyên ấy là một sáng tác của quý vị, nên quý vị cảm thấy thích. Giống như xây nhà cho mình vậy. Dầu nó không được tốt như nhà hàng xóm, hay trông nó khác, hay có người không thích gì mấy, nhưng nó là nhà quý vị. Và khi tự bàn tay mình tạo dựng, quý vị sẽ thương, cảm thấy mình là một phần của nó. Bởi vậy sau khi ly dị một người vợ hay người chồng đã lâu năm chung sống, quý vị sẽ cảm thấy đau khổ. Nếu bắt đầu lại với một người mới, phải mất ít nhất là mười năm nữa.
Tôi cũng đang cố gắng rất nhiều với tất cả "người vợ, người chồng" của tôi ở đây, trong Trung Tâm. Tôi vẫn chưa biết họ, lúc nào cũng ngạc nhiên; họ luôn luôn làm tôi ngạc nhiên rất nhiều. Không bao giờ có thể nói rằng tôi hiểu họ hết tất cả từ trong ra ngoài. Có biết một phần nào nhưng không biết hết - tính tình của họ, chứ không phải nói về Thượng Ðế tính bên trong. Tôi cũng có thị giả, nhưng đôi khi nếu thay một người, dù họ có tệ hại thế nào đi nữa, tôi cũng cảm thấy rất buồn. Tôi lại phải dạy dỗ lại từ đầu; rất, rất là mệt. Bất kể người thị giả sau cùng đó có dở tới mức nào, họ cũng có những điểm tốt. Tôi đã quen sống với điểm tốt, điểm xấu của người đó; đã biết cách đối phó với những cái xấu và chấp nhận những cái tốt. Bây giờ những khuyết điểm mới, thói xấu mới đến, tôi lại phải đối phó với những cái mới này nữa. Vui nhưng cũng mệt.
Vợ, chồng cũng tương tự như vậy. Bởi vì khi mới đến với nhau, họ thề hẹn bên nhau, thiết tha muốn cùng nhau xây tổ ấm. Họ sẽ bỏ tất cả tâm trí vào việc xây dựng tình yêu và một mái ấm gia đình. Họ rất thành tâm. Rồi bây giờ, họ trở thành một phần của nhau. Thật là như vậy, bởi thế mới gọi nhau là "mình", "nhà tôi" hay là "nửa kia của tôi". Cho nên sau khi chia tay, họ trở thành như hai nửa, bị cắt ra làm đôi còn năm mươi phần trăm. Thường thường họ cảm thấy có một cái gì thiếu vắng. Xây nhà với một người bạn khác không giống như vậy; xây dựng một mối tình khác không giống như vậy.
Mỗi một người đều có những điểm tốt và điểm xấu; sẽ có cái gì đó thiếu sót trong mỗi một chúng sinh mà quý vị gặp gỡ. Thành thử nhiều khi quý vị mơ mộng, nghĩ rằng người kế sẽ khá hơn, hoặc "nửa" kia hoặc vợ ông hàng xóm tốt hơn; nhưng chưa chắc. Những cuộc nghiên cứu cho biết đa số đàn ông muốn cưới lại cùng người đàn bà; điều này chứng tỏ rằng tôn giáo, Kinh Thánh và những điều răn từ trước tới nay là đúng. Bởi vì dù sao ai cũng là Thượng Ðế, dù đó là bà Thượng Ðế này hay bà Thượng Ðế kia, đó vẫn là Thượng Ðế. Thôi thì cứ quen với một Thượng Ðế. Mỗi người có những tính tình khác nhau làm cho họ hơi khác nhau một chút. Thành ra, nếu gần đây tình nghĩa đôi bên có hơi chua chát, hoặc nếu có chuyện gì không hay trong gia đình, quý vị phải suy nghĩ lại, coi mình có thật tình muốn bỏ bà này hay ông này không, hoặc có phải mình đã lầm lẫn hay không. Nếu bà ra đi thật sự thì chuyện gì sẽ xảy ra. Cho nên, nếu không chắc chắn thì quý vị rời khỏi nhà vài ngày hay đi bế quan gì đó xem sao.
Người ta nói rằng càng trông giống người bạn đời, tình duyên quý vị càng khắn khít. Như vậy có nghĩa là quý vị thích nhau nhiều tới độ vô tình thấm nhập vào người những phẩm tính của nhau và trở thành như một. Thậm chí nét mặt cũng thay đổi. Giống như chó, mèo và chủ; chủ giống y hệt chó và mèo của họ. Vì họ thương chó, mèo họ quá, họ bắt chước diện mặt của chúng. Thí dụ như họ hơi kéo mũi họ dài ra, giống như voi, nếu họ thương một con voi. (Mọi người cười) Tôi đã trông thấy nhiều người thương súc vật tới độ trông họ giống y như con vật của họ. Quý vị biết, quý vị cũng đã thấy rồi. Khi người đi trong công viên với con vật của họ phía sau, không thể biết được ai thuộc về ai! Hai người trông giống nhau lắm. Và họ cũng rất hòa thuận với nhau, chủ và chó.
Be a Good Partner
Hãy Là Người Tình Tốt
Florida, U.S.A.
October 4, 1998 (Originally in English)
We expect our partner to be this or be that, to do that or do this. And when they don't do it, we're disappointed. When they aren't the one we like, we're disappointed and get hurt and all that, and we get out of the relationship. But the relationship is not meant for you to expect the other person to do what you want. It is for you to do what you want yourself, to be who you are, to show what you are, how good you are, how you want to be and what kind of person you want to be in that relationship or marriage. You might want to be a good wife, a "super-wife," the tolerant one or the faithful one. It's what you want to be in your role, and not expecting from your husband all the time what he's going to be, how he's going to act toward you or how he's going to talk to you.
But that's the problem with marriage; you've got it all wrong. You think, "Okay, now I've met him or her, and my life is changed. It's fantastic. He or she is going to make me happy." This is not true! You are going to make yourself happy or not in that relationship. But most of the time, we expect our partner to make us happy, to be the one that we like in our picture. And that's the problem. We forget to be what we want to be. We forget to make an idealistic kind of agenda for ourselves. Instead, we make an agenda for our partner, a kind of appointment or picture for our partner to fit into. And then both expect the same way, and that's why things fall apart.
We've got it all wrong. In whatever situation, we have to check ourselves only. What are we going to do with this situation? What are we going to be? What do we want to show? Which part of goodness do we want to present to the partner or to the world? It's not the partner who has to present us with anything. Whatever he or she wants to present, that's their problem. Our problem is just ourselves; it's always us. But most people, when they are married or when they have a partner or a friendship, they pay all their attention to the other part, the other half, and check it out: "Oh, he did it wrong. She did it badly," or "She's no good. He is not nice." Forget that! We have to check ourselves. We are the one who is important. Any relationship, any situation is for us to learn, not for the other person. The other person is only a catalyst, an excuse for us to exercise our power and our imagination about ourselves.
That's the problem. That's why marriages often don't work. So check out your marriage and revise it. It's not about your husband or your wife, but about yourself, what kind of person you want to be, or what you want to show him or her in this relationship. And if he reacts well to it, fine. If he or she doesn't react well to it, there's not much you can do about it. But just check yourself, see if you're still balanced, if you're still on a good track and if you are OK or not. And if he stays with you, he stays; if he leaves, he leaves. You can't do much. You cannot pay all the attention to him and then lose yourself and forget. Then the more you pay attention to him or her, the more you go wrong. And then, he or she criticizes more, and it becomes worst!
Hãy Là Người Tình Tốt
Chúng ta đòi hỏi người bạn đời phải như thế này, phải như thế kia, làm việc này, việc nọ. Nếu họ không làm thì chúng ta bực mình, thất vọng. Khi họ không được như người chúng ta ưa thích thì chúng ta tức, đau lòng rồi dứt tình dứt nghĩa. Nhưng tình duyên không phải để cho quý vị đòi hỏi vị hôn phối phải làm những gì mình muốn, mà là để cho quý vị làm những gì chính quý vị muốn làm, để làm vai trò của quý vị, để người khác thấy quý vị là ai, tốt như thế nào, muốn trở thành như thế nào, và muốn là một con người như thế nào trong mối tình đó hay trong hôn nhân đó. Có thể quý vị muốn là một người vợ tốt, một "siêu phu nhân", một người biết nhẫn nhịn, chung thủy. Quý vị muốn gì trong vai trò đó, chứ không phải lúc nào cũng kỳ vọng người hôn phối phải như thế nào, đáp lại quý vị ra sao, hay nói chuyện như thế nào với quý vị.
Nhưng đó mới là vấn đề trong hôn nhân; quý vị sai. Quý vị tưởng rằng: "À, bây giờ mình gặp người đó rồi, cuộc đời mình được thay đổi. Hay quá. Người đó sẽ làm mình hạnh phúc." Không đúng! Quý vị sẽ làm chính quý vị hạnh phúc hay không, trong mối tình đó. Nhưng hầu hết chúng ta chỉ đòi hỏi người bạn đời làm cho mình hạnh phúc, là mẫu người lý tưởng của chúng ta. Ðó mới là vấn đề. Chúng ta quên không làm những gì mà chúng ta muốn làm, quên sắp đặt một đời sống lý tưởng cho chính mình. Thay vào đó chúng ta lại sắp xếp chương trình cho người bạn đời, một thứ mệnh lệnh hoặc hình thức nào đó cho phù hợp với người kia. Cả hai cùng đòi hỏi kiểu đó, thành ra đổ vỡ.
Chúng ta trật hết. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào chỉ kiểm thảo chính mình mà thôi. Mình phải làm gì trong trường hợp này? Mình nên như thế nào? Mình muốn tỏ ra như thế nào? Mình muốn biểu hiệu cho người hôn phối hay cho thế giới biết phần gì tốt của mình? Người kia không cần phải biểu hiệu điều gì cho chúng ta cả. Họ muốn bày tỏ cái gì, đó là chuyện của họ. Chuyện của mình chỉ có chính mình mà thôi; luôn luôn là mình. Nhưng đa số mọi người khi lấy nhau rồi hoặc khi có bồ có bạn là họ để tất cả sự chú ý vào bên kia, nửa kia, rồi kiểm thảo và nói rằng: "ồ! ồng làm sai. Bà làm dở quá" hay là "Cô đó không tốt. Anh đó không tử tế." Không nên như vậy! Chúng ta phải kiểm chính mình. Chính chúng ta mới là người quan trọng. Bất cứ mối tình nào, hoàn cảnh nào đều cho chúng ta học hỏi, không phải cho người kia. Người kia chỉ là xúc tác, một cái cớ cho mình sử dụng lực lượng và trí tưởng tượng về mình.
Ðó mới là vấn đề. Bởi vậy hôn nhân thường không thành tựu. Do đó, quý vị hãy coi lại hôn nhân của mình rồi sửa chữa. Không phải về người chồng hay người vợ, mà về bản thân quý vị; quý vị muốn là hạng người như thế nào, hoặc quý vị muốn cho người kia thấy cái gì trong đời sống lứa đôi này. Nếu người đó đáp lại tốt thì tốt, nếu không đáp lại tốt thì quý vị cũng không thể làm gì khác. Chỉ cần kiểm điểm chính mình, coi quý vị còn quân bình không, còn đi đúng đường không, quý vị có bị sao không. Nếu họ ở lại với mình thì tốt; nếu họ đi thì đi. Không thể làm gì được. Quý vị không thể chú tâm vào người đó để rồi mình lạc lối và quên. Càng để ý tới người kia, quý vị càng lạc hướng. Rồi người kia càng chỉ trích nhiều hơn nữa, rồi trở thành càng ngày càng tệ! (Vỗ tay)
Washington, D.C., U.S.A. December 24, 1997
(Originally in English) Videotape No. 604 If you are single, you have a problem. If you are married, you have a problem, too. But being single, there is a little less of a problem, I must say, more freedom, and maybe more lonesomeness. When you are married you have more fun, but more trouble also. You pay for everything that you want to get in this life. And you have to be willing, either way. So make your own choice. It's not that if you are married, you cannot become a Saint.
The Essence of Marriage
Bản Chất Của Hôn Nhân
Sao Paulo, Brazil June 15, 1989, (Originally in Chinese)
There is nothing bad about marriage. It is not good only when some people use it as a means to indulge in physical enjoyment. If a couple can treat each other with respect, bear children to carry on the family name, live in peace and harmony, raise their children, take care of their parents, and serve society, then their marriage is good. It will encourage us and let us live in a stable atmosphere. It will give us a sense of reliability and warmth, as well as courage and an enterprising spirit to work and face the future. This kind of marriage is very good.
Bản Chất Của Hôn Nhân
Sao Paulo, Ba Tây, Ngày 15 tháng 6 năm 1989 - (Nguyên văn tiếng Anh)
Lấy chồng, lấy vợ không có gì là xấu. Nó chỉ không tốt khi con người dùng đó làm một phương tiện để đắm chìm trong thú vui thể xác. Nếu đôi chồng vợ cư xử với nhau một cách kính trọng, sinh con cái để nối dòng nối dõi, sống trong hòa thuận, nuôi con khôn lớn, chăm sóc cho cha mẹ, và phục vụ cộng đồng xã hội, thì hôn nhân đó là tốt. Nó sẽ khuyến khích chúng ta, cho chúng ta sống trong bầu không khí vững vàng, ổn định. Nó sẽ cho chúng ta một cảm giác tin cậy, ấm cúng, cũng như lòng can đảm và một tinh thần bạo dạn để làm việc, trực diện tương lai. Loại hôn nhân như vậy rất tốt.
Fulfill Your Obligations as a Marriage Partner
Làm Tròn Bổn Phận của Một Người Hôn Phối
Hsihu, Formosa, January 21, 1996
(Originally in Chinese) Videotape No. 523
Even though I teach you things about cosmetic skills and virtues to remind you that you should do your best to maintain yourself and express your esthetic aspects, this cannot guarantee that your marriage will definitely be happy and satisfactory. It is because karma may sometimes create situations that are different from our expectations. Therefore, if we have already done our best, yet our marriage is still unsuccessful, we should thank God for liberating us. There is nothing to complain about.
If we have not fulfilled our obligations in a marriage, in a case when it has failed, we will feel uneasy at heart. We will think that perhaps it is our fault, perhaps we have not done well enough, our cooking was lousy, or we didn't beautify ourselves to please the eyes of our husband. That is why we ought to do everything as well as possible. However, that doesn't mean that after we have done everything well, our husband definitely will not leave us. No one can guarantee this kind of thing.
In the same sense, if a husband is all-perfect and also very gentle, it doesn't mean that his wife definitely will not leave him. The causation and karmic hindrance in this world are really hard to determine. Therefore, doing our best to fulfill our responsibilities and obligations lets us have peace of mind. In case something really happens, our conscience will not feel uneasy. We can face our conscience candidly, because we know that we have fulfilled our duties, and have done everything that we should do well.
Therefore, it doesn't mean that after I have taught you cosmetic skills and virtues, your marriage is guaranteed to be a satisfying one. No one can guarantee this kind of thing. Most of the things in this world are ephemeral. Therefore, in doing anything, we just do our best to fulfill our obligations, just like when protecting our marriage. Then, whatever happens, we know that it is arranged by God, by destiny. We no longer need to expect anything, blame anyone, feel uneasy or sad, or be attached to anything. Besides, when we have done everything well, even if our marriage has failed, we will still have become a contented person. This is the most important thing.
Làm Tròn Bổn Phận của Một Người Hôn Phối
Tây Hồ, Formosa - Ngày 21 tháng 1 năm 1996 (Nguyên văn tiếng Trung Hoa) Băng hình số 523
Mặc dầu tôi dạy quý vị về trang điểm, đức hạnh để nhắc nhở quý vị phải cố gắng hết sức duy trì chính mình và bày tỏ những khía cạnh thẩm mỹ của mình, nhưng điều đó không thể bảo đảm rằng hôn nhân quý vị chắc chắn sẽ hạnh phúc và tốt đẹp. Bởi vì nhiều khi nghiệp chướng gây ra những hoàn cảnh khác hẳn những gì mình mong muốn. Thành thử, nếu chúng ta đã làm hết sức mình rồi mà hôn nhân vẫn không thành công thì chúng ta cũng nên cám ơn Thượng Ðế giải thoát chúng ta. Không có gì phải than trách.
Nếu chúng ta không làm tròn bổn phận trong hôn nhân và nếu hôn nhân thất bại thì tâm chúng ta sẽ không yên ổn. Chúng ta nghĩ có lẽ đó là lỗi tại mình, có lẽ chúng ta làm việc không giỏi, nấu nướng tệ hại, hoặc không làm mình đẹp cho vừa mắt ông chồng. Do đó chúng ta phải làm tất cả mọi chuyện càng giỏi càng tốt. Tuy nhiên, như vậy không có nghĩa là sau khi làm mọi chuyện một cách tốt đẹp, ông chồng chắc chắn sẽ không bỏ chúng ta. Không ai có thể bảo đảm chuyện này.
Cũng giống như vậy, nếu người chồng thật là hoàn toàn và cũng rất hiền, không có nghĩa là chắc chắn người vợ sẽ không bỏ ông ta. Nguyên nhân và nghiệp chướng ở thế giới này thật khó mà lường được. Thành thử, làm hết sức cho tròn nhiệm vụ, bổn phận của mình, tâm hồn chúng ta sẽ yên ổn. Lỡ có chuyện gì thật sự xảy ra thì lương tâm mình sẽ không ray rứt. Chúng ta có thể thẳng thắn trực diện với lương tâm vì biết rằng mình đã hoàn tất nhiệm vụ và đã làm tất cả những gì mình cần phải làm.
Cho nên, sau khi tôi dạy quý vị cách trang điểm và đức hạnh, không có nghĩa là hôn nhân quý vị bảo đảm thành công. Không ai bảo đảm được chuyện này. Hầu hết những gì ở đời đều vô thường. Thành thử, làm việc gì chúng ta cũng chỉ làm hết sức mình cho tròn nhiệm vụ, giống như bảo vệ hôn nhân. Rồi nếu có chuyện gì xảy ra thì chúng ta biết rằng đó là một sự an bày của Thượng Ðế, của số mệnh. Chúng ta không cần kỳ vọng điều chi, không trách móc ai, không cảm thấy bất ổn, buồn bã hoặc lưu luyến một cái gì cả. Hơn nữa, sau khi làm đầy đủ mọi việc, dù hôn nhân đổ vỡ, chúng ta vẫn trở thành một con người tự tại. Ðó là quan trọng nhất.
Try Your Best to Keep up Your Marriage
Cố Gắng Hết Lòng Ðể Gìn Giữ Hôn Nhân
University of California, Irvine, CA, U.S.A. June 2, 1998 (Originally In English) Videotape No. 623
Q: What do You think of divorce?
M: It's bad; divorce is the last solution of a loving relationship. And it should not happen at all. But it's very difficult to work things out with each other, since men and women are very different. Men are cooler, more straightforward, simple, and women are more sentimental, more romantic. So the warlike and the beauty don't often mix well, but there are many ways to reconcile with each other. There is marriage counseling, and there are books about it. And there is, of course, meditation, which will reconcile a lot of differences. You'll see that both of you will change and get more loving, more understanding and less demanding. And that is if you both are at an almost similar level; otherwise you still have conflicts. But you will still love each other. You will not resort to divorce as much as the other people who do not practice inner peace. They will do it more.
I would not have divorced my husband if I had been enlightened at that time. I tell you, he was the best man, and he still is. But he's someone else's best man now. After enlightenment, you will learn to appreciate your partner more. A lot of a family's conflicts are erased after initiation, if husband and wife meditate together. It really helps because you realize you are both God. The love in you will spring forth, will magnify to cover all the differences between the man and the woman. You'll learn to love each other, and respect each other as God, even. Apart from the physical love, there is another, holy love that will bind you to each other, make you more loving, more responsible and more sensitive to each other's feelings and needs.
Cố Gắng Hết Lòng Ðể Gìn Giữ Hôn Nhân
viện đại học, Irvine, CA, Hoa Kỳ
Ngày 2 tháng 6 năm 1998 - (Nguyên văn tiếng Anh) Băng thâu hình số 623
V: Sư Phụ nghĩ sao về ly dị?
SP: Rất tệ hại. Ly dị là giải pháp cuối trong một mối tình, và nó không nên xảy ra. Nhưng giải quyết vấn đề giữa hai người rất khó. Bởi vì đàn ông, đàn bà khác nhau rất nhiều. Ðàn ông bình tĩnh hơn, thẳng thắn, giản dị hơn, còn đàn bà tình cảm hơn, lãng mạn hơn. Cho nên chiến sĩ và người đẹp thường thường không dễ trà trộn với nhau. Nhưng có nhiều cách để hòa giải đôi bên. Có dịch vụ cố vấn về hôn nhân, có sách vở viết về vấn đề này. Và dĩ nhiên cũng có tọa thiền, nó sẽ giúp dàn xếp rất nhiều khác biệt. Quý vị sẽ thấy cả hai thay đổi, biết yêu thương hơn, thông cảm nhau hơn và đòi hỏi bớt đi. Ðó là nếu hai bên ở đẳng cấp gần ngang nhau; nếu không quý vị vẫn đụng độ như thường. Nhưng vẫn thương nhau. Quý vị sẽ không đi đến con đường ly dị nhiều như những người không tu tâm. Họ sẽ ly dị nhiều hơn.
Ðáng lẽ tôi cũng không ly dị chồng nếu hồi đó tôi khai ngộ. Nói quý vị hay, ông là người đàn ông tốt nhất, và bây giờ vẫn như vậy. Nhưng bây giờ ông là người đàn ông tốt nhất của bà khác rồi. Sau khi khai ngộ, quý vị sẽ thấy quý người bạn đời của mình hơn. Rất nhiều gây gỗ trong gia đình không còn nữa sau khi Tâm Ấn, nếu vợ và chồng cùng thiền với nhau. Nó rất có lợi bởi vì quý vị sẽ nhận thức được rằng cả hai là Thượng Ðế. Tình thương bên trong quý vị sẽ trổ hoa, sẽ phóng đại che phủ mọi sự khác biệt giữa người đàn ông và đàn bà. Quý vị sẽ tập thương yêu nhau, kính trọng nhau thậm chí như Thượng Ðế. Ngoài tình yêu về vật chất còn có một tình yêu thánh thiện gắn bó quý vị với nhau, khiến quý vị nhiều tình thương hơn, có tinh thần trách nhiệm và mẫn cảm hơn đối với nhu cầu, tình cảm của nhau.
The Way to Reconcile Martial Conflicts
Cách Hòa Giải Những Xung Đột Vợ Chồng
Malaysia, February 25, 1992
(Originally in English) Videotape No. 219
Some people are wise from having experienced difficult marriages in the past. So they avoid marriage now, and maybe become monks because of that. They probably have had enough experience in marriage, and don't need any more experience in such study or experimentation. So they do not marry in this lifetime. They feel satisfied alone.
But if you are already married, try to stick with one partner. It doesn't matter how hard it is. For example, I heard that Tolstoy had a very difficult wife. And one day when he was talking to his friend, his wife was showing him up terribly. She was degrading him and making him feel humiliated in front of his friend.
So his friend said, "You are bigger than she is. She's only a small thing. Why don't you just show that devil what force you have and be done with it! How can you put up with all this?" Tolstoy said, "Shhh! Don't talk too loud. I tried that before, in the last life. That's why I have 'double income' now! I'd better not do it again, otherwise I will have triple income in the next life." He said, "I have to put up with it. Because if I do that again, I'll never get out." He knew it would be triple income and more, all the time. Therefore he tried to put up with it.
If you have a so-called terrible partner and you feel you need her after all, then it is your last life connection with each other. You have to pay for it. So try to bear it and do whatever you can, with all your might, to satisfy that person in order to pay the debt quickly. The best way to get rid of the enemy is make him your friend. The best way to get rid of a terrible wife is to please her, or a terrible husband is to please him, to submit to all his demands. And then he will become your friend.
Cách Hòa Giải Những Xung Đột Vợ Chồng
Mã Lai á - Ngày 25 tháng 2 năm 1992
(Nguyên văn tiếng Anh) Băng thâu hình số 219
Có những người khôn ngoan sau khi gặp phải những lần hôn nhân khó khăn trong quá khứ, nên bây giờ họ không muốn lập gia đình và có lẽ họ xuất gia vì lý do đó. Có thể họ đã kinh nghiệm đủ rồi trong cuộc sống hôn nhân và không còn cần thể nghiệm thêm những bài học, những thí nghiệm như vậy. Cho nên kiếp này họ không lấy chồng, lấy vợ, cảm thấy mãn ý sống một mình.
Nhưng nếu quý vị đã có chồng có vợ rồi thì hãy cố gắng giữ người bạn đời, dù có khó khăn thế nào đi nữa. Thí dụ tôi nghe nói Tolstoy có một bà vợ khó vô cùng. Một hôm ông đang nói chuyện với bạn thì bà vợ nói lột trần ông thậm tệ, làm hạ phẩm giá ông, làm ông nhục nhã, ê mặt trước mặt bạn bè.
Thấy vậy người bạn nói: "Anh to lớn hơn bà. Bà chỉ là một thứ nhỏ con. Sao không cho bà quỷ đó thấy sức mạnh của anh như thế nào, thế là xong xuôi tất cả! Sao anh chịu nổi như vầy chứ?" Tolstoy đáp: "Suỵt! Ðừng nói lớn. Tôi đã thử làm vậy hồi xưa rồi, trong kiếp trước. Bởi vậy bây giờ mới bị "gấp đôi tiền lời"! Tôi không nên làm vậy nữa, nếu không kiếp sau sẽ bị gấp ba." Ông tiếp: "Tôi phải chịu thôi. Bởi vì nếu làm vậy nữa tôi sẽ không bao giờ thoát khỏi." Ông ta biết sẽ bị gấp ba tiền lời, luôn luôn biết. Thành thử ông phải kiên gan chịu.
Nếu quý vị có một người bạn đời kêu bằng khủng khiếp và quý vị cảm thấy rốt cục mình cũng phải cần người ấy, thì đó là mối dây đời cuối cùng của nhau. Quý vị phải trả. Thành ra, hãy rán chịu đựng và làm những gì mình có thể làm được, với tất cả sức mạnh để cho mãn ý người kia ngõ hầu trả nợ cho nhanh. Cách hay nhất để thoát khỏi kẻ thù là làm họ trở thành bạn của mình. Cách hay nhất để tống khứ bà vợ khủng khiếp là chiều lòng bà, hoặc ông chồng khủng khiếp là chiều ý ông, phục tòng mọi ý muốn, mọi yêu cầu của ông. Rồi ông ta sẽ trở thành người bạn.
Dealing with Affairs of the Heart
Vấn Ðề Ngoại Tình
Singapore,
March 9, 1993 (Originally in English) Videotape No. 328
Q: Dear Master, how does a man cope when he's been married unhappily but then falls in love with another married lady?
M: You have to look to your own marriage and see whether it is absolutely not salvageable, amendable or improvable. Or whether you are seeking love in another relationship just as an excuse for your own pleasure. Because it's already troublesome enough to have one marriage. So it is better if we can take care of our marriage relationship. I know it's difficult; everything is difficult in this world. But that doesn't mean it's impossible.
Talk to your wife about where the problem lies. But don't talk to her about your affair, please. If you talk about that, there may be no more solution. It's alright; if you think it was a mistake, you may try to cut it down or forsake it. But talk to your wife about how to improve your relationship: where she is failing, or where you are failing, and where you need her attention or improvement, or where she needs you.
Talk to each other. Buy new presents for her; buy a beautiful dress for her. Adorn her with beautiful things; make her your beauty. Make her the beauty of your life, instead of spending time and energy on somebody else's woman. Because you don't possess her anyhow. It's better to take care of what you have, and not waste time and energy on other people's possessions. It doesn't matter how much you like the neighbor's car, you don't go and spray gold on it. Spray it on your own car! Take care of your car, because you drive the car and you need it every day. The car is necessary for you. The neighbor's car you can admire quietly, but don't spray gold on it. Don't look after it too much and neglect your car. One day maybe the driver of the neighboring car will drive that car away, and suddenly you will have to go without anything. Your car is in the garage, broken down, uncared for, and now you are in trouble.
So work for your marriage, if you think it's worthwhile. And then also, at the same time, respect other people's marriages. It hurts to forsake the things you love. But think of the other man. If you were in his position, would you feel happy? Would you not prefer your wife to be faithful and devoted to you? So make your wife a good wife, and make yourself a good husband. And make the neighbor's wife also become a good wife to her husband. That would be the best solution, if you don't find a better one.
Thank you for trusting me with your personal family problem. But this is also very important. If your heart is not peaceful, no matter how many wives you have, your business and everything will go wrong. It's better to be satisfied with what you have, and take care of it and beautify it. Make it more beautiful and more suitable for your taste. Just like you cultivate your garden and plant your roses, make what you have more beautiful for yourself.
Tân Gia Ba, Ngày 9 tháng 3 năm 1993
(Nguyên văn tiếng Anh) Băng thâu hình số 328
V: Kính thưa Sư Phụ, người đàn ông phải làm sao khi gia đình họ không hạnh phúc và thương một người đàn bà khác đã có chồng?
SP: Quý vị phải nhìn vào hôn nhân của mình, xem có phải thật sự không thể nào cứu vãn được hay không, không thể nào sửa chữa, cải biến được hay không; hay quý vị tìm kiếm tình yêu với một người khác chỉ vì khoái lạc riêng mình. Bởi vì một hôn nhân cũng đủ phiền toái lắm rồi, thành thử tốt hơn là chúng ta nên lo cho chuyện tình cảm trong hôn nhân của mình thôi. Tôi biết làm vậy rất khó; ở đời này cái gì cũng khó, nhưng không có nghĩa là không làm được.
Hãy nói chuyện với vợ vấn đề ở chỗ nào. Nhưng đừng cho bà biết chuyện tình của anh, làm ơn làm phước. Nói ra thì chắc là không còn cách nào cứu vãn. Không sao; nếu quý vị nghĩ đó là một lỗi lầm thì rán bớt lại hoặc bỏ hẳn. Nhưng phải nói chuyện với vợ làm sao cải biến tình cảm giữa hai người: bà ta thiếu sót ở điểm nào, quý vị sai ở đâu, quý vị cần bả để ý tới chuyện gì hoặc cải tiến chỗ nào, hoặc bà cần quý vị cái gì.
Nói chuyện với nhau. Mua quà cho vợ; mua quần áo đẹp cho vợ. Trang điểm cho bà bằng những món đồ đẹp; làm bà thành người đẹp của quý vị; làm bà thành người đẹp của cuộc đời quý vị, thay vì dành thời giờ sức lực vào một người đàn bà của kẻ khác. Bởi vì dầu sao đi nữa người đó cũng không thuộc về quý vị. Chăm sóc những gì mình có thì tốt hơn, đừng uổng phí thời giờ năng lực vào tài sản của người khác. Không cần biết quý vị thích xe hàng xóm nhiều như thế nào, quý vị cũng không đi tới xịt vàng lên mình nó. Hãy xịt vàng lên xe của mình! Chăm sóc cho xe mình bởi vì quý vị lái xe đó và cần nó mỗi ngày. Chiếc xe đó là cần thiết cho quý vị. Xe hàng xóm thì mình có thể ngưỡng mộ âm thầm nhưng đừng xịt vàng lên đó. Ðừng săn sóc nó nhiều quá rồi bỏ bê xe mình. Một ngày nào đó có thể người tài xế xe hàng xóm kia lái xe đi, rồi thình lình quý vị phải đi mà không có xe nào cả. Xe quý vị nằm trong nhà xe, hư hỏng, không có người coi sóc, lúc bấy giờ mới khổ.
Thành ra phải làm việc cho hôn nhân của mình nếu quý vị nghĩ rằng nó đáng. Cùng lúc đó, phải tôn trọng hôn nhân của người khác. Bỏ cái mình yêu là một chuyện đau lòng, nhưng hãy nghĩ tới người đàn ông kia. Nếu ở trong địa vị của người đó, quý vị có thấy vui không? Quý vị có muốn vợ mình chung thủy, thương yêu mình hay không? Cho nên phải làm vợ mình thành một người vợ tốt, và làm quý vị thành một người chồng tốt. Và làm vợ hàng xóm cũng trở thành một người vợ tốt đối với chồng của họ. Ðó là giải pháp hay nhất, nếu quý vị không tìm ra được giải pháp nào hay hơn nữa.
Cám ơn quý vị đã tin tưởng nơi tôi về vấn đề riêng tư trong gia đình quý vị. Nhưng chuyện này cũng quan trọng lắm. Nếu trong lòng không yên ổn thì dù quý vị có mấy bà vợ đi nữa, công việc và mọi chuyện sẽ sai chạy. Tốt hơn là vui lòng với những gì mình có, săn sóc cho nó và làm đẹp cho nó. Làm nó đẹp hơn, thích hợp hơn theo ý muốn quý vị. Cũng giống như vun bón vườn nhà, rồi trồng bông hồng, làm cái mình có đẹp thêm cho mình.
Marriage and Spirituality
Hôn Nhân và Tu Hành
Seven-day Retreat in Hsihu, Miaoli, Formosa
May 5-12, 1991 (Originally in Chinese) Videotape No.165
When I talk to you about marriage and love, please do not think that I am going beyond my responsibility. No! I do it because you cannot go into Samadhi in your meditation if you do not have a happy marriage or good relations with your spouse. You feel inner anguish and emotional turmoil. Your mind is filled with all those things. You cannot even recite the Holy Names, not to mention entering Samadhi! At that time your partner is more important than the Master. But I do not blame you because such things are unavoidable. At that moment, you do not even want to go into Nirvana. Even if you do, you cannot because you are unhappy. I have gone through all this before, so I can be your teacher now. Such situations are difficult to avoid and control.
Of course, when we progress spiritually, we know how to deal with our loving marital relationships. However, there are some fellow practitioners who feel emotionally depressed and miserable inside. Therefore, I have to talk to you about worldly affairs because they are related to spiritual practice. When you are happy, you are in Nirvana. No matter who comes to you, you feel happy, and you can love anyone or forgive anyone or give anything to anyone. But when you are not happy, you don't want to do anything or take any responsibility. You can't, even if you want to, because you don't have the inspiration to do so. At that time, you are tired of everything and want to forget the whole world. That's why there is a saying that goes, "The Dharma exists in worldly affairs." Am I right? (Audience: Yes.) That's it. You have all experienced it.
Therefore, I often say that if you want to proceed smoothly along the spiritual path, you have to protect your emotions and your marriage. Those of you who are still single should protect your relationships with your loved ones as well, if you truly love each other. It will be too late if you try to make amends once you break up. Beautiful times do not last forever. You don't always meet someone you really love and want to share your life with. So take care once you find him or her.
Don't think that it is a trivial or worldly affair. No! No! People often feel lonely without a companion. Some can bear it, but most can't. So take care to protect it if you still need it.
Even small pearls are protected and cherished as treasures, let alone love! It could be very helpful to you. Though you should not be attached to it, you cannot ignore it, either. A car may not be a person like you are, or a part of you, but you still need it to come to Hsihu. It would be too inconvenient and time-consuming to come on foot. You can't say, "I come to Hsihu to practice spiritually and get enlightenment. Why do I need a car? It is only a physical vehicle. Just abandon it by the roadside!" You can't do that. It takes you much less time and brings you to me more quickly. You can save much time for meditation. Of course, you can come on foot, but it would take you several months, and I would have probably left by the time you arrived.
Hôn Nhân và Tu Hành
Thiền Thất Tây Hồ, Formosa - Ngày 5-12 tháng 5 năm 1991 (Nguyên văn tiếng Trung Hoa) Băng thâu hình số 165
Khi tôi nói chuyện với quý vị về tình yêu và hôn nhân, xin chớ nghĩ rằng tôi đi quá phạm vi trách nhiệm. Không đâu! Tôi làm vậy là vì trong lúc thiền, quý vị không nhập định nổi nếu hôn nhân hoặc tình cảm giữa vợ chồng quý vị không hạnh phúc. Quý vị cảm thấy lòng dạ đau khổ, tâm hồn xáo trộn. Ðầu óc quý vị đầy những chuyện đó. Ngay cả Hồng Danh cũng không niệm nổi, huống chi nói tới việc nhập định! Lúc đó bạn đời của quý vị quan trọng hơn Sư Phụ. Nhưng tôi không trách quý vị bởi những chuyện đó không tránh được. Lúc đó thậm chí quý vị cũng không thèm nhập Niết Bàn. Dù muốn cũng không làm nổi bởi vì quý vị không vui. Tôi đã trải qua những chuyện như vậy cho nên bây giờ tôi có thể làm thầy quý vị. Những trường hợp đó rất khó tránh, rất khó kiềm chế.
Ðương nhiên, khi tu hành tiến bộ thì chúng ta biết cách đối xử trong đời sống vợ chồng. Tuy nhiên, có những đồng tu trong lòng khổ đau, buồn bã. Thành thử tôi cần phải nói chuyện đời cho quý vị nghe bởi vì nó có liên quan tới sự tu hành. Khi hạnh phúc, quý vị lên Niết Bàn. Người nào đến, quý vị cũng thấy vui, có thể thương bất cứ ai hoặc tha thứ bất cứ ai, hoặc cho bất kỳ ai bất cứ cái gì. Nhưng khi không hạnh phúc, quý vị không muốn làm gì cả hoặc không muốn nhận lãnh trách nhiệm nào. Dù có muốn cũng không làm nổi, bởi vì quý vị không có hứng khởi để làm việc ấy. Lúc đó quý vị chán tất cả mọi thứ, chỉ muốn quên cả thế giới. Thành thử mới có câu nói rằng: "Chuyện đạo ở trong chuyện đời." Có đúng không? (Khán giả: Dạ) Vậy đó. Tất cả quý vị đều đã trải qua như vậy.
Thành ra tôi thường nói rằng nếu muốn tiến bộ êm xuôi trên con đường tu học, quý vị phải bảo trọng tình cảm và hôn nhân của mình. Những quý vị nào hãy còn độc thân cũng phải nên bảo trọng tình cảm giữa mình với những người thân yêu, nếu thật tình thương nhau. Một khi đổ vỡ rồi, nếu cố hàn gắn thì quá trễ. Thời hạnh phúc không kéo dài mãi mãi. Không phải lúc nào cũng gặp được người mình thật tình thương yêu và muốn sống chung. Cho nên một khi tìm được người đó thì phải lo chăm sóc.
Ðừng nghĩ nó là việc nhỏ nhặt hay chuyện đời. Không đâu! Con người thường cảm thấy cô đơn khi không có bạn đồng hành. Có người chịu được, có người không. Thành thử phải lo săn sóc nó nếu quý vị còn cần.
Thậm chí viên ngọc nhỏ còn được thương yêu, bảo bọc như kho tàng, huống chi là tình yêu! Nó có thể rất có lợi cho quý vị. Mặc dầu quý vị không nên bám víu vào đó, nhưng cũng không thể bỏ bê nó được. Một chiếc xe có thể không phải là một người như quý vị, hay một phần của quý vị, nhưng quý vị vẫn cần nó để đến Tây Hồ. Nếu đi bộ thì quá ư bất tiện, mất thời gian. Quý vị không thể nói rằng: "Ta tới Tây Hồ để tu tâm và khai ngộ. Sao phải cần xe? Nó chỉ là phương tiện vật chất. Bỏ nó lại vỉa đường cho rồi!" Không thể làm vậy được. Nó giúp quý vị đỡ tốn rất nhiều thời giờ và đem quý vị tới chỗ tôi lẹ hơn. Quý vị để dành được rất nhiều thời giờ để tọa thiền. Dĩ nhiên quý vị cũng có thể đi bộ, nhưng phải mất mấy tháng trời, khi tới nơi thì có lẽ tôi đã đi rồi.
Cultivate a Happy Marriage
Vun Trồng Hạnh Phúc Hôn Nhân
Phnom Penh, Cambodia, July 23, 1996
(Originally in English) Videotape No. 563
Normally, people say that the neighbor's wife always looks better. But I don't think so. Reports say that 90% of men would like to marry the same woman again, if they could. So don't fool around, feel sorry and become one of the 90%. That's why from the old times until now all the Masters recommended faithfulness and loyalty to one partner. Because they know you will feel sorry, anyhow.
It takes a long time to get on well with one person, a stranger. Whether it's a woman or man you love, he or she is a stranger to you. You have never known them before. Even if you knew them as a schoolmate or something like that, there's still something inside that you don't know about until you actually live together.
Because when you are dating, like boyfriend, girlfriend or fianc? you share the same joys but you don't worry about the same problems. You part, you go home, and each worries about his own problems and takes care of his own responsibilities. You share only the joys when you're together. So things are different, rosier. And even if you quarrel a little bit, because of the distance and the need or the habit to be together, you get back together again and forgive quickly. But once you are living together, you have to share the same responsibilities and the same anxieties; then things go differently. It takes a long time to mature this loving relationship, to learn each other's habits and the deepest aspects of the other person's inside being.
This comes out with time. You get used to their shortcomings and "long-comings" and "late-comings" or "early-comings" home, and things like that. But it takes a long time to get used to it. And once you've created a good relationship with each other and have mastered the differences and matched it all up already, then it becomes like your own creation. Your relationship is your creation, so you feel good. Just like you have built a house for yourself. Even if it's not as good as the neighbor's house, or it looks different or some people don't like it that much, it's your house. And when you create it with your own hands, you love it. You feel that you are part of it. So that's why when you divorce a long-time wife or husband, you will feel miserable. And if you have to begin anew with another person, it takes another ten years, at least.
Well, I am still trying hard with all my "wives and husbands" here in the Center. I still don't know them yet. I am surprised all the time; they always give me big surprises. I can never tell if I know them all inside-out already. I know some parts of them but I don't know them all - their personalities, not the inner God quality. Also, I have attendants but sometimes when I change one, even if it's the worst one, I feel very bad. I have to teach them all over again and it's very, very tiring. And no matter how bad the last attendant was, she had some good points, too. I had become used to getting along with her bad and good points already; I knew how to deal with the bad ones and accept the good ones. And now the new shortcomings and bad habits are coming, and I have to deal with all brand new ones again. It's exciting but exhausting, too.
It's similar with wife and husband. Because when they first come together, they vow to stick together and sincerely want to build a nest together. They will put all their heart and mind into building the relationship and the home. They're very sincere. And so now, they become like a part of each other. Really, that's why we call them 'partner' or 'the other half' or 'the better half.' So after they part, it's like they're halves; they're halved into fifty percent. And generally they feel something is missing. To build a house with another partner would not be the same; to build another relationship would not be the same.
Every human being has good points and bad points; there will be something missing in each and every being you encounter. So sometimes you daydream that the next person is better, or the other half or the neighbor's wife is better, but it's not necessarily so. Research has shown that most men would like to re-marry the same woman, which just proves that the religions, the Bible and the commandments were right all along. Because everyone is God anyhow; whether it's this female God or that female God, it's still God. So we might just as well get used to one God. Each one just has different attributes to make them a little different. So lately if your relationship has gone sour, or if something is not good in the family, you must think again whether you really want to get rid of this woman or this man, or if you have made a mistake, and what would happen if she were really gone. So if you are really not sure, then just leave home for a few days, go on retreat or something like that.
People say the more you resemble your partner, the better the relationship. That means you like each other so much that you unconsciously absorb each other's qualities and become like one. Even your expression changes. It's just like dogs and cats and their owners, who look exactly like their dogs and cats. Because they love their dogs and cats so much, they imitate their expressions. For example, they kind of pull their nose to make it longer, like an elephant's, if they love an elephant. (Laughter) I have seen many people who love pets that look exactly like their pets. You know it; you've seen them, too. When people walk in the park with their pet behind them, you just can't tell who belongs to whom! They both look so much the same. And they both get along well, the dog and the owner.
It's similar in human relationships: The more you look alike, the more that means you get on well in the relationship. First, because you like each other, you look more alike; because the expression and the thinking are the same, and so your outer appearance changes. And that's why people, after they practice the Quan Yin Method, look more beautiful. It's natural. You want to become God, and God is beautiful. And you are moving toward a more God-like, more angel-like quality. That's why, when people look at you, they just feel you are beautiful, even if you're lame, if you're an amputee or you're bald, or you walk like a hunchback. Because the inner God quality shines; it's shining and shining and makes everyone feel very good. Because you look like God now. And God loves God; like attracts like.
So if a couple looks very much alike, they will love each other more and more every day. Because let's face it: We love ourselves the best. Is that not so? We take hours to look in the mirror and comb our few left-over hairs, and take care of a few strands of beard and things like that. We love ourselves, and that is correct. Problems only arise when we hate ourselves. That's the most sinful thing we can do. We are God. If we cannot love ourselves, no one else can. And if we don't love ourselves, it means we don't love God. If we cannot love ourselves, we cannot love anyone else. It doesn't matter who tells you to love others before yourself, love thy neighbor and things like that. Love yourself first and then thy neighbor will be the same.
If you don't love yourself, you cannot love others in the same way. You don't know what love is. Only if you love yourself can you take good care of yourself. Then you know what the other likes, too - what it feels like when you really love yourself and take care of yourself, what is comfortable for you. Then you know how to offer the same to the next person, because you know what makes him or her comfortable. Everyone likes me, because I know how to take care of myself. I know what's good for me. And I love myself, as you can see. So when I take care of someone, he is smitten. Or she is smothered, and swoons out. I know just exactly what she likes because I know exactly what I like.
You see that whatever I wear you like, no? Because I know what to wear to make myself look good. I love myself. It's not that I spoil myself; I look good in anything, and it's not because they're expensive and not because my clothes don't look like yours. It's just that I know what suits me. I look good in almost anything because I just choose the one that suits me. It's not that I buy expensive things. I wear expensive things, too, but that doesn't mean expensive things make me look good. Anything makes me look good. And I look good in almost anything because I buy the colors that I like. I just have the feeling that it would be good for me. That's why it looks good. I love to make myself look good. If I spend the same money, why do I have to buy something that makes me look ugly? I have to take the same trouble - washing and ironing and taking time to wear and all the same trouble, then why should I pay money to make myself look worse? That's the principle.
So if I know how to look good and how to take care of myself, and if I happen to take care of someone else, if necessary, then that person must feel good. There is no choice but to feel good. I do not overdo it. Everything I do is just exact and quick. And it looks good and perfect and it feels good. Because I know how I like people to treat me. I don't like nonsense or taking a lot of time, overdoing things and smothering people. Just go right to the point.
So if you really can take care of yourself and love yourself, there is no one that you cannot take care of, and no one who does not feel comfortable around you, even if you don't take care of them. Because they feel you are just the kind of person they would like to be, very easy and exact and simple and never going wrong.
So love yourself; take care of yourself. But don't take a lot of time. Someone told me, "You always look happy and satisfied with yourself." I said, "Yes, I look good, and I feel good. I am good!" I just feel confident. Maybe I don't look like the best woman in the world, but I look good. So make yourself feel good. Pamper yourself sometimes, even if you are busy. And take time sometimes for yourself. Because you are the most worthy person on this planet. Everyone is. You have only your own worth to take care of; other people are worthy but that's theirs. So your worth is the most valuable. Take care of yourself because you are God. Be good, feel good and be noble. And go toward the goal of what you want to be.
Vun Trồng Hạnh Phúc Hôn Nhân
Nam Vang, Cam Bốt, Ngày 23 tháng 7 năm 1996 (Nguyên văn tiếng Anh) - Băng thâu hình số 563
Thường thường người ta hay nói rằng vợ ông hàng xóm luôn luôn đẹp hơn. Nhưng tôi không nghĩ như vậy. Tin tức nói rằng 90% đàn ông sẽ cưới lại cùng người đàn bà đó, nếu có thể được. Thành thử đừng dại dột rồi tiếc rẻ, trở thành một trong 90% đó. Bởi vậy từ xưa tới nay tất cả Minh Sư đều dạy chung thủy, trung thành với một người. Bởi vì họ biết thế nào quý vị cũng tiếc.
Phải mất rất lâu mới sống hòa thuận được với một người, một người lạ. Dù đó là người đàn bà hay đàn ông mà quý vị thương yêu, họ vẫn là một người lạ đối với quý vị. Trước kia quý vị không bao giờ biết người đó. Dù biết thời học sinh, nhưng vẫn có một cái gì bên trong mà quý vị không biết, tới khi thật sự sống với nhau mới biết.
Bởi vì khi còn tìm hiểu nhau, làm bạn trai, bạn gái, hay làm người tình sắp cưới, quý vị cùng chia sẻ với nhau một niềm vui, nhưng không lo lắng cùng một vấn đề. Quý vị chia tay ra về, rồi người nào lo vấn đề người đó, lo trách nhiệm của riêng mình. Khi bên nhau thì chỉ san sẻ niềm vui. Sự việc khác hẳn, lạc quan hơn, yêu đời hơn. Dù có cãi nhau một chút nhưng vì xa cách, cần nhau, hay thói quen muốn gần nhau, nên quý vị hoà lại với nhau và tha thứ cho nhau rất lẹ. Nhưng một khi sống chung với nhau, quý vị phải chia sớt cùng những trách nhiệm, cùng mối lo âu; lúc đó chuyện trở thành khác. Phải mất một thời gian lâu mới trưởng dưỡng được tình yêu giữa hai người, mới biết được thói quen của đối tượng và những khía cạnh thầm kín nhất trong lòng họ.
Ðiều này theo thời gian mới lộ ra. Quý vị trở thành quen với những khuyết điểm, đặc điểm, trễ hay sớm về nhà của người kia. Nhưng phải một thời gian dài mới quen. Một khi mối quan hệ giữa hai người được thiết lập một cách tốt đẹp và quý vị khắc phục được sự khác nhau và đã hòa hợp với tất cả rồi, lúc bấy giờ nó trở thành một sáng tạo của chính mình. Mối duyên ấy là một sáng tác của quý vị, nên quý vị cảm thấy thích. Giống như xây nhà cho mình vậy. Dầu nó không được tốt như nhà hàng xóm, hay trông nó khác, hay có người không thích gì mấy, nhưng nó là nhà quý vị. Và khi tự bàn tay mình tạo dựng, quý vị sẽ thương, cảm thấy mình là một phần của nó. Bởi vậy sau khi ly dị một người vợ hay người chồng đã lâu năm chung sống, quý vị sẽ cảm thấy đau khổ. Nếu bắt đầu lại với một người mới, phải mất ít nhất là mười năm nữa.
Tôi cũng đang cố gắng rất nhiều với tất cả "người vợ, người chồng" của tôi ở đây, trong Trung Tâm. Tôi vẫn chưa biết họ, lúc nào cũng ngạc nhiên; họ luôn luôn làm tôi ngạc nhiên rất nhiều. Không bao giờ có thể nói rằng tôi hiểu họ hết tất cả từ trong ra ngoài. Có biết một phần nào nhưng không biết hết - tính tình của họ, chứ không phải nói về Thượng Ðế tính bên trong. Tôi cũng có thị giả, nhưng đôi khi nếu thay một người, dù họ có tệ hại thế nào đi nữa, tôi cũng cảm thấy rất buồn. Tôi lại phải dạy dỗ lại từ đầu; rất, rất là mệt. Bất kể người thị giả sau cùng đó có dở tới mức nào, họ cũng có những điểm tốt. Tôi đã quen sống với điểm tốt, điểm xấu của người đó; đã biết cách đối phó với những cái xấu và chấp nhận những cái tốt. Bây giờ những khuyết điểm mới, thói xấu mới đến, tôi lại phải đối phó với những cái mới này nữa. Vui nhưng cũng mệt.
Vợ, chồng cũng tương tự như vậy. Bởi vì khi mới đến với nhau, họ thề hẹn bên nhau, thiết tha muốn cùng nhau xây tổ ấm. Họ sẽ bỏ tất cả tâm trí vào việc xây dựng tình yêu và một mái ấm gia đình. Họ rất thành tâm. Rồi bây giờ, họ trở thành một phần của nhau. Thật là như vậy, bởi thế mới gọi nhau là "mình", "nhà tôi" hay là "nửa kia của tôi". Cho nên sau khi chia tay, họ trở thành như hai nửa, bị cắt ra làm đôi còn năm mươi phần trăm. Thường thường họ cảm thấy có một cái gì thiếu vắng. Xây nhà với một người bạn khác không giống như vậy; xây dựng một mối tình khác không giống như vậy.
Mỗi một người đều có những điểm tốt và điểm xấu; sẽ có cái gì đó thiếu sót trong mỗi một chúng sinh mà quý vị gặp gỡ. Thành thử nhiều khi quý vị mơ mộng, nghĩ rằng người kế sẽ khá hơn, hoặc "nửa" kia hoặc vợ ông hàng xóm tốt hơn; nhưng chưa chắc. Những cuộc nghiên cứu cho biết đa số đàn ông muốn cưới lại cùng người đàn bà; điều này chứng tỏ rằng tôn giáo, Kinh Thánh và những điều răn từ trước tới nay là đúng. Bởi vì dù sao ai cũng là Thượng Ðế, dù đó là bà Thượng Ðế này hay bà Thượng Ðế kia, đó vẫn là Thượng Ðế. Thôi thì cứ quen với một Thượng Ðế. Mỗi người có những tính tình khác nhau làm cho họ hơi khác nhau một chút. Thành ra, nếu gần đây tình nghĩa đôi bên có hơi chua chát, hoặc nếu có chuyện gì không hay trong gia đình, quý vị phải suy nghĩ lại, coi mình có thật tình muốn bỏ bà này hay ông này không, hoặc có phải mình đã lầm lẫn hay không. Nếu bà ra đi thật sự thì chuyện gì sẽ xảy ra. Cho nên, nếu không chắc chắn thì quý vị rời khỏi nhà vài ngày hay đi bế quan gì đó xem sao.
Người ta nói rằng càng trông giống người bạn đời, tình duyên quý vị càng khắn khít. Như vậy có nghĩa là quý vị thích nhau nhiều tới độ vô tình thấm nhập vào người những phẩm tính của nhau và trở thành như một. Thậm chí nét mặt cũng thay đổi. Giống như chó, mèo và chủ; chủ giống y hệt chó và mèo của họ. Vì họ thương chó, mèo họ quá, họ bắt chước diện mặt của chúng. Thí dụ như họ hơi kéo mũi họ dài ra, giống như voi, nếu họ thương một con voi. (Mọi người cười) Tôi đã trông thấy nhiều người thương súc vật tới độ trông họ giống y như con vật của họ. Quý vị biết, quý vị cũng đã thấy rồi. Khi người đi trong công viên với con vật của họ phía sau, không thể biết được ai thuộc về ai! Hai người trông giống nhau lắm. Và họ cũng rất hòa thuận với nhau, chủ và chó.
Be a Good Partner
Hãy Là Người Tình Tốt
Florida, U.S.A.
October 4, 1998 (Originally in English)
We expect our partner to be this or be that, to do that or do this. And when they don't do it, we're disappointed. When they aren't the one we like, we're disappointed and get hurt and all that, and we get out of the relationship. But the relationship is not meant for you to expect the other person to do what you want. It is for you to do what you want yourself, to be who you are, to show what you are, how good you are, how you want to be and what kind of person you want to be in that relationship or marriage. You might want to be a good wife, a "super-wife," the tolerant one or the faithful one. It's what you want to be in your role, and not expecting from your husband all the time what he's going to be, how he's going to act toward you or how he's going to talk to you.
But that's the problem with marriage; you've got it all wrong. You think, "Okay, now I've met him or her, and my life is changed. It's fantastic. He or she is going to make me happy." This is not true! You are going to make yourself happy or not in that relationship. But most of the time, we expect our partner to make us happy, to be the one that we like in our picture. And that's the problem. We forget to be what we want to be. We forget to make an idealistic kind of agenda for ourselves. Instead, we make an agenda for our partner, a kind of appointment or picture for our partner to fit into. And then both expect the same way, and that's why things fall apart.
We've got it all wrong. In whatever situation, we have to check ourselves only. What are we going to do with this situation? What are we going to be? What do we want to show? Which part of goodness do we want to present to the partner or to the world? It's not the partner who has to present us with anything. Whatever he or she wants to present, that's their problem. Our problem is just ourselves; it's always us. But most people, when they are married or when they have a partner or a friendship, they pay all their attention to the other part, the other half, and check it out: "Oh, he did it wrong. She did it badly," or "She's no good. He is not nice." Forget that! We have to check ourselves. We are the one who is important. Any relationship, any situation is for us to learn, not for the other person. The other person is only a catalyst, an excuse for us to exercise our power and our imagination about ourselves.
That's the problem. That's why marriages often don't work. So check out your marriage and revise it. It's not about your husband or your wife, but about yourself, what kind of person you want to be, or what you want to show him or her in this relationship. And if he reacts well to it, fine. If he or she doesn't react well to it, there's not much you can do about it. But just check yourself, see if you're still balanced, if you're still on a good track and if you are OK or not. And if he stays with you, he stays; if he leaves, he leaves. You can't do much. You cannot pay all the attention to him and then lose yourself and forget. Then the more you pay attention to him or her, the more you go wrong. And then, he or she criticizes more, and it becomes worst!
Hãy Là Người Tình Tốt
Chúng ta đòi hỏi người bạn đời phải như thế này, phải như thế kia, làm việc này, việc nọ. Nếu họ không làm thì chúng ta bực mình, thất vọng. Khi họ không được như người chúng ta ưa thích thì chúng ta tức, đau lòng rồi dứt tình dứt nghĩa. Nhưng tình duyên không phải để cho quý vị đòi hỏi vị hôn phối phải làm những gì mình muốn, mà là để cho quý vị làm những gì chính quý vị muốn làm, để làm vai trò của quý vị, để người khác thấy quý vị là ai, tốt như thế nào, muốn trở thành như thế nào, và muốn là một con người như thế nào trong mối tình đó hay trong hôn nhân đó. Có thể quý vị muốn là một người vợ tốt, một "siêu phu nhân", một người biết nhẫn nhịn, chung thủy. Quý vị muốn gì trong vai trò đó, chứ không phải lúc nào cũng kỳ vọng người hôn phối phải như thế nào, đáp lại quý vị ra sao, hay nói chuyện như thế nào với quý vị.
Nhưng đó mới là vấn đề trong hôn nhân; quý vị sai. Quý vị tưởng rằng: "À, bây giờ mình gặp người đó rồi, cuộc đời mình được thay đổi. Hay quá. Người đó sẽ làm mình hạnh phúc." Không đúng! Quý vị sẽ làm chính quý vị hạnh phúc hay không, trong mối tình đó. Nhưng hầu hết chúng ta chỉ đòi hỏi người bạn đời làm cho mình hạnh phúc, là mẫu người lý tưởng của chúng ta. Ðó mới là vấn đề. Chúng ta quên không làm những gì mà chúng ta muốn làm, quên sắp đặt một đời sống lý tưởng cho chính mình. Thay vào đó chúng ta lại sắp xếp chương trình cho người bạn đời, một thứ mệnh lệnh hoặc hình thức nào đó cho phù hợp với người kia. Cả hai cùng đòi hỏi kiểu đó, thành ra đổ vỡ.
Chúng ta trật hết. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào chỉ kiểm thảo chính mình mà thôi. Mình phải làm gì trong trường hợp này? Mình nên như thế nào? Mình muốn tỏ ra như thế nào? Mình muốn biểu hiệu cho người hôn phối hay cho thế giới biết phần gì tốt của mình? Người kia không cần phải biểu hiệu điều gì cho chúng ta cả. Họ muốn bày tỏ cái gì, đó là chuyện của họ. Chuyện của mình chỉ có chính mình mà thôi; luôn luôn là mình. Nhưng đa số mọi người khi lấy nhau rồi hoặc khi có bồ có bạn là họ để tất cả sự chú ý vào bên kia, nửa kia, rồi kiểm thảo và nói rằng: "ồ! ồng làm sai. Bà làm dở quá" hay là "Cô đó không tốt. Anh đó không tử tế." Không nên như vậy! Chúng ta phải kiểm chính mình. Chính chúng ta mới là người quan trọng. Bất cứ mối tình nào, hoàn cảnh nào đều cho chúng ta học hỏi, không phải cho người kia. Người kia chỉ là xúc tác, một cái cớ cho mình sử dụng lực lượng và trí tưởng tượng về mình.
Ðó mới là vấn đề. Bởi vậy hôn nhân thường không thành tựu. Do đó, quý vị hãy coi lại hôn nhân của mình rồi sửa chữa. Không phải về người chồng hay người vợ, mà về bản thân quý vị; quý vị muốn là hạng người như thế nào, hoặc quý vị muốn cho người kia thấy cái gì trong đời sống lứa đôi này. Nếu người đó đáp lại tốt thì tốt, nếu không đáp lại tốt thì quý vị cũng không thể làm gì khác. Chỉ cần kiểm điểm chính mình, coi quý vị còn quân bình không, còn đi đúng đường không, quý vị có bị sao không. Nếu họ ở lại với mình thì tốt; nếu họ đi thì đi. Không thể làm gì được. Quý vị không thể chú tâm vào người đó để rồi mình lạc lối và quên. Càng để ý tới người kia, quý vị càng lạc hướng. Rồi người kia càng chỉ trích nhiều hơn nữa, rồi trở thành càng ngày càng tệ! (Vỗ tay)
